του Κώστα Λαπαβίτσα
Το κύριο πρόβλημα που σήμερα αντιμετωπίζει η Ελλάδα είναι να χαράξει πορεία που θα τη βγάλει από την καταστροφή των τεσσάρων τελευταίων ετών, αναπληρώνοντας τις απώλειες εισοδήματος και ενισχύοντας τα λαϊκά και εργατικά στρώματα. Για να γίνει αυτό είναι ανάγκη να λυθούν επιτακτικά προβλήματα όπως:
• Το τεράστιο δημόσιο χρέος σε δημόσιους δανειστές του εξωτερικού
• Η πρωτοφανής συρρίκνωση της παραγωγής
• Τα γιγαντιαία μεγέθη της ανεργίας
• Η κατάρρευση του εισοδήματος και η συνεχής πτώση της κατανάλωσης
• Η περικοπή μισθών και συντάξεων στο όριο της επιβίωσης
• Η αποδιάρθρωση του κράτους πρόνοιας
• Η εκτίναξη της φορολογίας
• Η απαξίωση της ακίνητης περιουσίας
• Η διάλυση του κρατικού μηχανισμού
• Το έλλειμμα δημοκρατίας
• Η απώλεια εθνικής αξιοπρέπειας
• Η έλλειψη αυτοπεποίθησης των λαϊκών στρωμάτων
Οι κυβερνώντες είναι παντελώς ανίκανοι να το κάνουν, όπως αποδεικνύει και η πρόσφατη ‘έξοδος στις αγορές’; Σπατάλησαν εκατοντάδες εκατομμυρίων δανειζόμενοι 3δις με υψηλό επιτόκιο, μόνο και μόνο για να λένε προεκλογικά “σκίζουμε τα Μνημόνια”, χωρίς καμία “τεχνική” βεβαιότητα ότι η έκδοση πενταετών ομολόγων θα μειώσει τα επιτόκια του βραχυπρόθεσμου δανεισμού.
Το μνημονιακό στρατόπεδο γνωρίζει πολύ καλά ότι ούτε τα Μνημόνια καταργούνται, ούτε μπαίνουμε στην ανάπτυξη, αλλά απλώς ρηχαίνει η ύφεση. Γνωρίζει ακόμη καλύτερα ότι το μόνο σχέδιο ανάπτυξης που έχει είναι αυτό της Τρόικας: κόβουμε μισθούς, ιδιωτικοποιούμε τη δημόσια περιουσία, απορρυθμίζουμε τις αγορές και περιμένουμε την ιδιωτική πρωτοβουλία να κάνει το θαύμα της.
Πραγματικά όμως ζητείται θαύμα δεδομένου ότι:
• Η εγχώρια ζήτηση είναι εξαιρετικά αδύναμη καθώς η κατανάλωση πέφτει και το δημόσιο εφαρμόζει αυστηρή περιοριστική πολιτική για να πετύχει πρωτογενή πλεονάσματα και να εξυπηρετεί το χρέος.
• Οι εξαγωγές μειώνονται ταχέως γιατί η οικονομία της Ευρωζώνης λιμνάζει, ενώ η εξωτερική ισοτιμία του ευρώ παραμένει εξαιρετικά ισχυρή.
• Οι δημόσιες επενδύσεις έχουν κατακρεουργηθεί υποσκάπτοντας το πλαίσιο και των ιδιωτικών επενδύσεων.
• Ο παραγωγικός ιστός είναι βαρύτατα τραυματισμένος και έχει χαθεί δια παντός μεγάλο κομμάτι του παραγωγικού δυναμικού.
• Οι τράπεζες παραμένουν ασταθέστατες, συνεχίζουν να ελαττώνουν τις πιστώσεις προς την πραγματική οικονομία και τα επιτόκια δανεισμού είναι πολύ υψηλά.
Η Ελλάδα δε μπορεί να βαδίζει προς το μέλλον και να κυβερνάται από ανθρώπους που προσβλέπουν σε θαύματα. Για ανορθωθεί η χώρα και να μην καταλήξει να είναι μια φτωχή, άνιση και ασήμαντη γωνιά της Ευρώπης χρειάζεται αριστερή κυβέρνηση που θα κάνει ριζοσπαστικές τομές στην οικονομία και στην κοινωνία. Πιο συγκεκριμένα:
• Δραστική διαγραφή του χρέους, άρα και απαλλαγή από την τεράστια ετήσια επιβάρυνση.
• Απελευθέρωση της οικονομικής πολιτικής από τον παράλογο στόχο της εξυπηρέτησης του χρέους, με νέο στόχο τη μείωση της ανεργίας και την ενίσχυση της παραγωγής.
• Δημόσια ιδιοκτησία και έλεγχος των αποτυχημένων ιδιωτικών τραπεζών με νέο, αδιάφθορο καθεστώς διοίκησης, εξυγίανση και ενίσχυση των πιστώσεων προς τους μικρομεσαίους και την πραγματική οικονομία.
• Άμεσοι έλεγχοι στις κεφαλαιακές ροές για προστασία της εθνικής αποταμίευσης και δυνατότητα χρηματοδότησης των επενδύσεων.
• Άρση της περιοριστικής δημοσιονομικής πολιτικής, τόνωση των δημοσίων επενδύσεων και ελάφρυνση της φορολογίας του παραγωγικού κορμού της οικονομίας.
• Επαναφορά του ελάχιστου μισθού στα προ-Τρόικας επίπεδα, ενίσχυση των συντάξεων και έναρξη ουσιαστικής αναδιανομής εισοδήματος και πλούτου, με γενναία διευθέτηση των χρεών των νοικοκυριών προς τις τράπεζες.
• Δημιουργία δημόσιων μηχανισμών στήριξης της τεχνολογίας και της εκπαίδευσης του εργατικού δυναμικού της χώρας.
Αυτή θα είναι η βάση για τις πραγματικές μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται η χώρα, δίνοντας τη δυνατότητα στην κοινωνία και κυρίως στα λαϊκά και εργατικά στρώματα να ανασάνουν.
Η ιστορική ευθύνη για τις ριζοσπαστικές αυτές τομές ανήκει σε μια αριστερή κυβέρνηση με επίκεντρο το Σύριζα. Είναι φανερό ότι στο Σύριζα ακουμπάνε οι ελπίδες και οι προσδοκίες των λαϊκών στρωμάτων που έχουν χτυπηθεί άγρια από την κρίση. Για το λόγο αυτό ο Σύριζα είναι και θα παραμείνει ο στόχος μανιασμένων επιθέσεων από το μνημονιακό στρατόπεδο.
Μια αριστερή κυβέρνηση με επίκεντρο το Σύριζα θα μπορούσε πραγματικά να αλλάξει τα πράγματα χτυπώντας τις ταξικές δομές που έχουν καταστρέψει τη χώρα. Για να γίνει αυτό όμως θα πρέπει να υπάρξει ξεκάθαρος ριζοσπαστισμός που θα απευθυνθεί ανοιχτά στην κοινωνία. Οι τομές που απαιτούνται για να σταθεί η Ελλάδα στα πόδια της θα φέρουν σκληρή σύγκρουση με τους περιοριστικούς θεσμικούς μηχανισμούς της ΟΝΕ και της ΕΕ. Η αντίδραση στο θέμα της διαγραφής του χρέους και των άλλων απαραίτητων μέτρων θα είναι λυσσαλέα, ενώ θα τεθεί ευθέως θέμα αποπομπής από την ΟΝΕ. Μια αριστερή κυβέρνηση δε θα πρέπει να υποκύψει στον εκβιασμό, γνωρίζοντας ότι μια ενδεχόμενη επιστροφή σε εθνικό νόμισμα μπορεί να αποτελέσει όχι μόνο ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί, αλλά και ένα σημαντικό εργαλείο που, μαζί με άλλα, μπορεί να συμβάλει στην επίλυση του προβλήματος της χώρας. Καθώς η ΕΕ βρίσκεται σήμερα σε εξαιρετικά ασταθή κατάσταση, ενώ η νομισματική ένωση έχει ουσιαστικά αποτύχει, η Ελλάδα έχει μια εξαιρετική ευκαιρία να βάλει τις σχέσεις της με την Ευρώπη σε υγιέστερη βάση, διασώζοντας την οικονομία και την κοινωνία της.
Είναι απαραίτητο επίσης να υπάρχει τεχνική επάρκεια. Μια αριστερή κυβέρνηση θα πρέπει να ξέρει που θα βαδίσει και πως, πράγμα που σημαίνει τεχνικές γνώσεις της ελληνικής και της ευρωπαϊκής οικονομίας και ξεκάθαρη αντίληψη των βημάτων που θα χρειαστούν. Απαιτείται σχέδιο, αλλά και οι άνθρωποι που θα το κάνουν πραγματικότητα. Εκεί θα βασιστεί και η εμπιστοσύνη των ευρύτερων λαϊκών στρωμάτων σε μια αριστερή κυβέρνηση.
Οι εκλογές της 25ης Μαΐου έχουν τεράστια σημασία για την πορεία της χώρας. Αν ο Σύριζα υποστείλει τη σημαία του ριζοσπαστισμού, τότε το μέλλον διαγράφεται ακόμη πιο απειλητικό. Αν όμως στείλει το μήνυμα που πρέπει στην κοινωνία και νικήσει αποφασιστικά, θα υπάρξει η δυνατότητα σε σύντομο χρονικό διάστημα να σχηματιστεί η αριστερή κυβέρνηση που χρειάζεται ο τόπος. Αυτό είναι και το μεγάλο διακύβευμα των ευρωεκλογών.